Александр Жирков: «ТООКУ» бырайыак – Саха сирин норуоттарын төрөөбүт тылларын уонна култуураларын харыстыырга дьоhун хардыы

​Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Александр Жирков алтынньы 12 күнүгэр Саха телевидениятыгар тахсар сахалыы тыллаах TO:KUFEST анимация II-с Өрөспүүбүлүкэтээҕи бэстибээлин арыйарыгар, бу бырайыак суолтатын уонна кэскилин анаан бэлиэтээтэ:

— «ТООКУ» биэрии кылгас кэм иһигэр саха телевидениетын, куйаар-ситими нөҥүө киэҥник тарҕанар буолла. Бу сахалыы биэриини (мультипликация – ойуунан тарҕатыы) көрөр оҕо ахсаана түргэнник эбиллэн иһэр. Төрөппүттэр эмиэ көрөллөр. «ТООКУ» саха тылын тарҕатыыга, сахалыы саҥара үөрэниигэ суолтата улаатта. Ол иһин бу бырайыак төһө кыалларынан өйөнүллүөхтустаах, ол иһигэр үбүнэн-харчынан эмиэ. Иккиһинэн, ойуу киинэлэри оҥорооччулар тылларыгар-өстөрүгэр ураты болҕомто ирдэнэр. Киинэ сыыһа сахалыы саҥардаҕына, сыыһа тыллары тутуннаҕына, «бааһынайдаан»кэбистэҕинэ, көрөн олорор оҕо ону үтүктүө, эмиэ оннук тылланан кэлиэ. Ону көннөрөр уустук буолуоҕа.

Онон, «ТООКУ» бырайыакка син биир оҕоҕо аналлаах киинэҕэ, ырыаҕа-хоһооҥҥо, оонньуурга-оонньууларга курдук ураты болҕомто ууруллуохтаах. Тылын чочуйууга анал, ордук саха тылын үөрэхтээхтэрэ, учууталлар, педагогтар кыттыахтаахтар, киинэ оҥорооччуларга көмөлөһүөхтээхтэр. Бүгүн, манна Өрөспүүбүлүкэ Үөрэҕин салалтатыттан биир да киһи суох, кыһаллыбатахтар. Үөрэх министерствота бу үлэттэн туора турара сатаммат, оҕо төрөөбүт тылынан саҥарар буолуута – национальнай өрөспүүбүлүкэ үөрэҕин салалтатын биир сүрүн соруга».

Салгыы Александр Николаевич: «Бу улахан суолталаах үлэ билиҥҥитэ аҥаардас «Саха» телекомпаниятын уонна анимация студияларын күүстэринэн оҥоһуллар. Тустаах министиэристибэлэр, чуолаан үөрэх, ону таһынан, култуура, сыыппара, атын да министиэристибэлэрманыаха уhулуччу болҕомтолорун уурар уонна бу хайысхаҕа тэҥҥэ үлэлиир эбээhинэстээхтэр» — диэн туран, «Саха» НКИХ уонна атын анимационнай студиялар үлэһиттэригэр суолталаах үлэлэрин иhин махталын биллэрдэ. Кини бэйэтин этиитин: «Төрөөбүт тылбыт хас биирдии дьиэҕэ уонна хас биирдии сүрэххэ иhилиннин, бөҕөргүү, чэчирии турдун!», – диэн тылларынан түмүктээтэ.

Санатан эттэххэ, быйыл Аан дойдутааҕы оҕо көмүскэлин күнүгэр аналлаах тэрээһиҥҥэөрөспүүбүлүкэ баhылыга Айсен Николаев өйөбүлүнэн «Саха» Национальнай көрдөрөр-иhитиннэрэр хампаанньа иһинэн «ТООКУ»өрөспүүбүлүкэтээҕи оҕо телевизионнай канала арыллыбыта. Телеканал бэйэтигэр араасконтеннары холбуур, биир телевизионнай эфиргэ программалар, видеоблогтар, видеороликтар хомуллан киирдилэр. Санаттахха, Олор ортолоругар «Тооку», «Айтал уонна аптаах күүс»мультсериаллар, итиэннэ хотугу үһүйээннэригэр «Имана» саҥа анимационнай сериал бааллар.

Сахалыы тыллаах маҥнайгы оҕо телеканалын таһынан НВК «Саха» Арассыыйа мульфильмнарын сахалыы саҥардан көрөөччүгэ таhаарар. 1000-тан тахса сиэрийэни тылбаастаан, сахалыы тыллаан таһаарда: «Три кота», «Мимимишки», «Фиксики», «Малышарики», «Тима и Тома», «Турбозавры», «Барбоскины» уонна «Пингвиненок Пороро». Ону таhынан, каналга национальнай ис хоhоонноох бэйэ контенын оҥорууга олохтоох мультипликационнайстудиялары кытта үлэлэhэр уонна кинилэрүлэлэрин көрдөрүүгэ кыах биэрэр.

***
С. Васильев

Источник: Аартык